Έρπητας ζωστήρας: η επώδυνη νόσος που μπορεί να εμφανιστεί στον καθένα

Έρπητας ζωστήρας: η επώδυνη νόσος που μπορεί να εμφανιστεί στον καθένα

Ο έρπης ζωστήρ ή έρπητας ζωστήρας είναι μία αρκετά κοινή ασθένεια στους μεσήλικες και τους ηλικιωμένους, που μπορεί να είναι ιδιαίτερα επώδυνη. Παρουσιάζεται σχεδόν απροειδοποίητα και μπορεί να επηρεάσει αρνητικά  την ποιότητα ζωής, όχι μόνο για όσο διαρκεί η νόσος αλλά και για μεγάλο διάστημα μετά, και κάποιες φορές και για το υπόλοιπο της ζωής όσων νοσήσουν. Είναι λοιπόν πολύ σημαντικό να γνωρίζουμε πώς εκδηλώνεται και πώς μπορούμε να προστατευθούμε.

Πρόκειται για μια ιογενή νόσο που προκαλείται από τον ιό της ανεμευλογιάς (ανεμοβλογιάς - varicella zoster virus - VZV). Παρουσιάζεται με φυσαλιδώδες εξάνθημα, συχνά κατά γραμμές και συνήθως είναι εξαιρετικά επώδυνο. Συνήθως εμφανίζεται μόνο στη μία πλευρά του προσώπου ή του σώματος. Τα συμπτώματα του έρπητα ζωστήρα δεν διαρκούν περισσότερο από 3 έως 5 εβδομάδες. Μετά όμως την εξαφάνιση του εξανθήματος, ο πόνος μπορεί να παραμείνει για μεγάλο χρονικό διάστημα, ορισμένες φορές και για χρόνια.

Ο ιός VZV ευθύνεται αρχικά για τη νόσο της ανεμευλογιάς, που προσβάλλει συνήθως παιδιά και εφήβους. Παραμένει όμως στον οργανισμό, σε λανθάνουσα μορφή και μετά από πολλά χρόνια από την αρχική λοίμωξη, η επανενεργοποίηση του ιού μπορεί να προκαλέσει έρπητα ζωστήρα. Υπολογίζεται ότι στον δυτικό κόσμο, το 95% του πληθυσμού έχει τον ιό. Σε περίπου 10-20% των περιπτώσεων ο ιός θα αναζωπυρωθεί και θα εκδηλωθεί ως έρπητας ζωστήρας. Νεότερες έρευνες από τις Ηνωμένες Πολιτείες, εκτιμούν ότι  ο 1 στους 3 Αμερικανούς με ιστορικό ανεμευλογιάς θα παρουσιάσει έρπητα ζωστήρα κάποια στιγμή στη ζωής του. Η νόσος εμφανίζεται συχνότερα σε άτομα ηλικίας άνω των 50 ετών. Οι περισσότεροι άνθρωποι έχουν μόνο ένα επεισόδιο της νόσου, ωστόσο, είναι πιθανό να εμφανισθεί στο ίδιο άτομο πάνω από μία φορά και όχι στο ίδιο σημείο.

Το εξάνθημα θεραπεύεται από μόνο του, μετά από 2 έως 4 εβδομάδες, ορισμένοι ασθενείς όμως παρουσιάζουν νευρολογικά συμπτώματα στην περιοχή, για μήνες ή και για χρόνια.

Τα πιο κοινά συμπτώματα - αν και κάθε άτομο μπορεί να εμφανίσει διαφορετικά - είναι:

•  Αίσθημα καύσου ή/και ξαφνικός πόνος, ευαισθησία του δέρματος, μυρμήγκιασμα, κνησμός στην περιοχή πριν εμφανιστεί το εξάνθημα.
•  Εξάνθημα, το οποίο εμφανίζεται συνήθως 1 έως 5 ημέρες μετά από τα πιο πάνω συμπτώματα. Αρχικά είναι μικρά, κόκκινα σημάδια, που μετατρέπονται σε φυσαλίδες.
•  Οι φυσαλίδες συνήθως αρχίζουν να σχηματίζουν κρούστα σε 7 με 10 ημέρες και καθαρίζουν σε 2 με 4 εβδομάδες.

Άλλα πρώιμα συμπτώματα του έρπητα ζωστήρα μπορεί να περιλαμβάνουν:

•     Στομαχικές ενοχλήσεις
•     Αδιαθεσία
•     Πυρετό ή/και ρίγη
•     Πονοκέφαλο

Καθώς τα συμπτώματα του έρπητα ζωστήρα μπορεί να μοιάζουν με άλλες παθήσεις, απευθυνθείτε στον γιατρό σας για σωστή διάγνωση.

Θεραπεία

Η νόσος πρέπει να κάνει τον κύκλο της. Tα αντιϊικά φάρμακα θεωρούνται δηλαδή θεραπεία δεύτερης εκλογής, για ανακούφιση από τον πόνο. Ωστόσο μπορούν να μειώσουν τόσο τη σοβαρότητα των συμπτωμάτων όσο και τη διάρκεια έξαρσης του ιού, αν χρησιμοποιηθούν για 7-10 ημέρες. Για να είναι αποτελεσματική η αντιική θεραπεία πρέπει να ξεκινήσει μέσα σε 72 ώρες το αργότερο από την εμφάνιση του εξανθήματος.

Οι κύριες επιπλοκές από έρπητα ζωστήρα περιλαμβάνουν:

•     Μεθερπητική νευραλγία (PHN). Αυτός ο συνεχής, χρόνιος πόνος διαρκεί ακόμη και μετά την επούλωση των δερματικών βλαβών. Ο πόνος μπορεί να είναι σοβαρός στην περιοχή όπου υπήρχαν οι φυσαλίδες. Το προσβεβλημένο δέρμα μπορεί να είναι πολύ ευαίσθητο στη ζέστη και το κρύο. Εάν είχατε έντονο πόνο κατά τη διάρκεια του εξανθήματος, διατρέχετε αυξημένο κίνδυνο για μεθερπητική νευραλγία. Οι ηλικιωμένοι διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο. Έως το 20% των πασχόντων από έρπητα ζωστήρα άνω των 50 ετών, μπορεί να εκδηλώσει μεθερπητική νευραλγία. Η έγκαιρη θεραπεία του έρπητα ζωστήρα μπορεί να αποτρέψει την μεθερπητική νευραλγία. Τα αναλγητικά και η θεραπεία με στεροειδή μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τη θεραπεία του πόνου και της φλεγμονής. Άλλες θεραπείες περιλαμβάνουν αντιιικά φάρμακα, αντικαταθλιπτικά, αντισπασμωδικά και τοπική θεραπεία.
•     Βακτηριακή μόλυνση του δέρματος, στο σημείο του εξανθήματος.
•    Σπάνια, οι λοιμώξεις μπορούν να οδηγήσουν σε περισσότερα προβλήματα, όπως, μόνιμη νευρολογική βλάβη, απώλεια ακοής, μόνιμες ουλές. Όταν η λοίμωξη συμβεί κοντά στα μάτια, μπορεί να υπάρξει λοίμωξη του κερατοειδούς και αυτό να οδηγήσει σε προσωρινή ή μόνιμη τύφλωση.
•     Ο έρπητας ζωστήρα, σύμφωνα με την Αμερικανική Νευρολογική Ακαδημία, συνδέεται και με αυξημένο κίνδυνο εγκεφαλικού επεισοδίου.

Πρόληψη για έρπητα ζωστήρα

Το εμβόλιο κατά του ιού αποτελεί τον πιο αποτελεσματικό τρόπο να μειωθούν τα περιστατικά του έρπητα ζωστήρα καθώς και της μεθερπητικής νευραλγίας όπως επίσης και να μειωθεί η σοβαρότητα των συμπτωμάτων σε περίπτωση έξαρσης. Οι ειδικοί προτείνουν τον εμβολιασμό για όλους τους ενήλικες ηλικίας 50 ετών και άνω, ακόμα και για όσους είχαν έρπητα ζωστήρα στο παρελθόν. Συζητήστε με τον γιατρό σας για τον καταλληλότερο χρόνο για να εμβολιαστείτε.

Ο εμβολιασμός για τη νόσο μπορεί επίσης να προστατεύσει από εγκεφαλικό επεισόδιο, ιδιαίτερα στους ηλικιωμένους ασθενείς, σύμφωνα με έρευνα που παρουσιάστηκε στο ετήσιο συνέδριο του «American Stroke Association’s International Stroke Conference 2020». Όπως δήλωσαν οι επιστήμονες, οι εθελοντές που έκαναν το εμβόλιο είχαν μειωμένο κίνδυνο και για τα δύο είδη εγκεφαλικού επεισοδίου: του ισχαιμικού, που προκαλείται από θρόμβους, και του αιμορραγικού που προκαλείται από αιμορραγία. «Παρά το γεγονός ότι υπάρχει εμβόλιο για τη νόσο, αρκετοί ασθενείς νοσούν από έρπητα ζωστήρα κάθε χρόνιο», είπε ο επικεφαλής της έρευνας, Quanhe Yang, από τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Ασθενειών των ΗΠΑ, προσθέτοντας: «Τα αποτελέσματα της έρευνάς μας δείχνουν ότι όλα τα άτομα ηλικίας άνω των 50 πρέπει να κάνουν το εμβόλιο για τον έρπητα ζωστήρα. Με το εμβόλιο αυτό μειώνεται τόσο ο κίνδυνος έρπητα ζωστήρα, όσο και ο κίνδυνος εγκεφαλικού επεισοδίου».

Μετάδοση

Ο έρπητας ζωστήρας χαρακτηρίζεται ως νόσος μειωμένης μεταδοτικότητας. Μόνο το 20% των οροαρνητικών ατόμων στην ανεμευλογιά εμφανίζουν την νόσο όταν εκτεθούν σε άτομα με έρπητα ζωστήρα. Ωστόσο, άτομα με έρπητα ζωστήρα μπορούν να εξαπλώσουν λοίμωξη και να προκαλέσουν ανεμευλογιά σε άτομα που δεν είχαν ποτέ ανεμευλογιά. Μόλις υποχωρήσει η ανεμευλογιά, αυτοί οι άνθρωποι θα διατρέχουν κίνδυνο έρπητα ζωστήρα. Οι εκκρίσεις από τις δερματικές βλάβες (φυσαλίδες) ατόμων με έρπητα ζωστήρα είναι μολυσματικές. Άτομα με έρπητα ζωστήρα θα πρέπει να καλύπτουν την περιοχή και να αποφεύγουν την επαφή με ευπαθή άτομα, έως ότου οι φυσαλίδες σχηματίσουν κρούστα και καθαρίζουν πλήρως. Αν εσείς ή άτομο από το περιβάλλον σας νοσεί, μιλήστε με τον γιατρό σας για να σας δώσει οδηγίες.

Ενημερωτικά:

Ο έρπης ζωστήρ δεν είναι η ίδια ασθένεια με τον επιχείλιο έρπητα, προκαλείται από τον varicella zoster virus (VZV) ενώ ο επιχείλιος έρπητας από τον herpes simplex virus (HSV).

Η ανεμευλογιά είναι μία ασθένεια που μπορεί να προληφθεί μέσω του εμβολιασμού. Στην Ελλάδα, ο εμβολιασμός έναντι της ανεμευλογιάς, συμπεριλαμβάνεται, από το 2005, στο Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών, καθιστώντας υποχρεωτικό τον μαζικό εμβολιασμό έναντι της ασθένειας.

ΠΗΓΕΣ

https://www.hopkinsmedicine.org/health/conditions-and-diseases/shingles

https://www.aan.com/PressRoom/Home/PressRelease/1230

https://www.ahajournals.org/doi/10.1161/str.51.suppl_1.TP493

https://newsroom.heart.org/news/shingles-vaccine-may-also-reduce-stroke-risk

https://www.neurologylive.com/view/shingles-vaccine-linked-to-lower-risk-of-stroke-

https://www.cdc.gov/shingles/hcp/clinical-overview.html

https://eody.gov.gr/disease/anemeylogia/

Για περισσότερες πληροφορίες  καλέστε μας.

Κεντρικό Κατάστημα: Μάχης Κρήτης 10, τηλ: 2810528000

Υποκατάστημα: Πλατεία Κορνάρου 46, τηλ: 2810 224422