_1652440820_thumb.jpg)
Παγκόσμια Ημέρα για τον Διαβήτη
14 Νοέμβρη 2015
Η Παγκόσμια ημέρα για τον Διαβήτη καθιερώθηκε το 1991 από την Διεθνή Ομοσπονδία για το Διαβήτη (IDF) και το Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ), προκειμένου να συμβάλλει στην αντιμετώπιση των αυξημένων περιστατικών της νόσου παγκοσμίως.
Η Παγκόσμια Ημέρα του Διαβήτη αποτελεί πλέον επισήμως την Παγκόσμια Ημέρα του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών (Ο.Η.Ε).
Η Γενική Συνέλευση του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών (Ο.Η.Ε) πέρασε στις 20 Δεκεμβρίου 2006 το ψήφισμα 61/225, σύμφωνα με το οποίο η 14η Νοεμβρίου, γνωστή ως Παγκόσμια Ημέρα Διαβήτη καθιερώνεται επισήμως ως Παγκόσμια Ημέρα του Ο.Η.Ε., αρχής γενομένης από το έτος 2007. Σε αυτό το ψήφισμα- ορόσημο, ο διαβήτης χαρακτηρίζεται ως μια χρόνια νόσος η οποία εξαντλεί τον ασθενή, επιφέροντας του παράλληλα σημαντικό κόστος. Επιπλέον, οι σοβαρές επιπλοκές με τις οποίες σχετίζεται η νόσος δύνανται να θέσουν σε κίνδυνο την ανθρώπινη ζωή, καθιστώντας το θέμα του Διαβήτη από οικογενειακό πρόβλημα, σε ζήτημα εθνικού προβληματισμού και εν συνεχεία σε μάστιγα οικουμενικής σημασίας.
.
Είναι η πρώτη φορά που μια μη μεταδοτική ασθένεια αντιμετωπίζεται ως απειλή για την παγκόσμια υγεία, όπως συμβαίνει στις περιπτώσεις των μεταδοτικών επιδημικών νοσημάτων π.χ. της ελονοσίας, της φυματίωσης και του A.I.D.S.
Το 2015 η Παγκόσμια Ημέρα του Διαβήτη είναι αφιερωμένη στην σωστή διατροφή για την θεραπεία του σακχαρώδη διαβήτη.
Η Παγκόσμια Ημέρα του Διαβήτη εορτάζεται σε ολόκληρο τον κόσμο. Στόχος της είναι η συσπείρωση εκατομμυρίων ανθρώπων σε πάνω από 160 χώρες, με σκοπό τη μεγαλύτερη ενημέρωση και ευαισθητοποίηση στο διαβήτη.
Η εκστρατεία απευθύνεται σε όλους, συμπεριλαμβανομένων των ατόμων με σακχαρώδη διαβήτη, των παιδιών, των ενηλίκων, των επαγγελματιών υγείας, των υπευθύνων για την λήψη πολιτικών αποφάσεων και των Μ.Μ.Ε .
Ο λογότυπος της Παγκόσμιας Ημέρας του Διαβήτη είναι ο μπλε κύκλος και καθιερώθηκε από την διεθνή ομοσπονδία για το διαβήτη το 2007 και συμβολίζει την ενότητα στην παγκόσμια μάχη για την αντιμετώπιση του Διαβήτη. Ο κύκλος συμβολίζει τη ζωή και την υγεία. Το μπλε χρώμα συμβολίζει τον ουρανό, που ενώνει όλα τα έθνη και είναι το χρώμα της σημαίας του Ο.ΗΕ. Ο μπλε κύκλος συμβολίζει την ενότητα της παγκόσμιας κοινότητας του Διαβήτη, ως απάντηση στην πανδημία της νόσου.
Τι είναι σακχαρώδης Διαβήτης;
Είναι μια χρόνια κατάσταση που προκύπτει όταν το πάγκρεας δεν παράγει αρκετή ινσουλίνη, η όταν ο οργανισμός αδυνατεί να χρησιμοποιήσει αποτελεσματικά την παραγόμενη ινσουλίνη. Η ινσουλίνη είναι μια ορμόνη η οποία εκκρίνεται από το πάγκρεας και επιτρέπει στα κύτταρα να προσλαμβάνουν την γλυκόζη από το αίμα και να τη χρησιμοποιούν για ενέργεια. Η κακή λειτουργία στην παραγωγή η την δράση της ινσουλίνης η και τα δύο, οδηγούν στην αύξηση των επιπέδων της γλυκόζης στο αίμα (υπεργλυκαιμία). Αυτό οδηγεί μακροπρόθεσμα σε επιπλοκές που χωρίζονται σε βλάβες των μικρών αγγείων, στα μάτια , στα νεφρά, στα νεύρα (μικροαγγεοπάθεια) και βλάβες στα μεγάλα αγγεία, έμφραγμα, αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο και αγγειοπάθεια στα πόδια ( μακροαγγειπάθεια).
Παρατίθενται μερικά στατιστικά στοιχεία από την Διεθνή Ομοσπονδία για το Διαβήτη (IDF) για να καταλάβομε καλύτερα το διεθνές πρόβλημα που λέγεται σακχαρώδης διαβήτης και τις οικονομικές και κοινωνικές του προεκτάσεις.
- Το 2014 καταγράφονται 387 εκατομμύρια άτομα με σακχαρώδη διαβήτη και το 2035 θα φθάσει τα 592 εκατομμύρια.
- Ο μεγαλύτερος αριθμός ατόμων με σακχαρώδη διαβήτη είναι μεταξύ 40 – 59 ετών.
- Για κάθε δύο διαβητικούς αντιστοιχεί και ένα άτομο με σακχαρώδη διαβήτη που δεν το γνωρίζει, επομένως ο αριθμός είναι πολύ μεγαλύτερος( η συχνότητα του σακχαρώδη διαβήτη παγκόσμια καταγράφεται στο 8%). Υπολογίζεται 179 εκατομμύρια αδιάγνωστοι.
- Ο σακχαρώδης διαβήτης προκάλεσε 4.9 εκατομμύρια θανάτους το 2014
- Περισσότερα από 79 εκατομμύρια παιδιά ανέπτυξαν τύπου 1 σακχαρώδη διαβήτη το 2013.
Περισσότερες από 21 εκατομμύρια γυναίκες αναπτύσσουν σακχαρώδη διαβήτη εγκυμοσύνης.
- Στην Ελλάδα η συχνότητα είναι περίπου στο 9% που σημαίνει περίπου 1 εκατομμύριο άτομα με σακχαρώδη διαβήτη από τα οποία 22.000 παιδιά ηλικίας κάτω των 14 ετών με τύπο 1 σακχαρώδη διαβήτη.
- Στην Κρήτη η συχνότητα περίπου 8% και 55.000 άτομα με σακχαρώδη διαβήτη, από τα οποία 450 παιδιά με τύπο 1 η νεανικό σακχαρώδη διαβήτη παρατηρείται διπλασιασμός της συχνότητας την τελευταία 10ετία και υπάρχουν ακόμη 25.000 που έχουν σακχαρώδη διαβήτη και δεν το γνωρίζουν.
Τύποι σακχαρώδη διαβήτη
Τύπος 1
Χαρακτηρίζεται από την καταστροφή των β κυττάρων που παράγουν την ινσουλίνη στο πάγκρεας και οφείλεται σε αυτοάνοσο μηχανισμό. Τα άτομα αυτά παράγουν ελάχιστη η καθόλου ινσουλίνη, με αποτέλεσμα η επιβίωση τους να στηρίζεται στη λήψη της ινσουλίνης. Είναι γνωστός και ως νεανικός η ινσουλινοεξαρτώμενος και παρουσιάζεται κυρίως στα παιδιά ,στους νέους ενήλικες αλλά και σε οποιαδήποτε ηλικία.
Τύπος 2
Χαρακτηρίζεται από έλλειψη ινσουλίνης ( παράγεται λιγότερη ινσουλίνη από αυτή που χρειάζεται) αλλά και από αντίσταση στην ινσουλίνη (δεν δρα καλά και η ινσουλίνη που παράγεται). Αφορά το 90% των διαβητικών ασθενών και προσβάλει όλες τις ηλικίες, κυρίως ενήλικες, αλλά και στα παιδιά. Στην Ελλάδα την τελευταία 10ετία έχει αυξηθεί η συχνότητα του τύπου 2 σακχαρώδη διαβήτη στα παιδιά από 3% σε 40% λόγω παχυσαρκίας. Είμαστε πρώτοι σε συχνότητα παιδικής παχυσαρκίας στην Ευρώπη .
Σακχαρώδης διαβήτης εγκυμοσύνης
Ονομάζεται η κατάσταση κατά την οποία οι γυναίκες χωρίς προηγούμενο ιστορικό σακχαρώδη διαβήτη , παρουσιάζουν υψηλά επίπεδα σακχάρου αίματος, κυρίως μετά το τρίτο τρίμηνο της εγκυμοσύνης και η συχνότητα του στην Ελλάδα, σύμφωνα με την Ελληνική Διαβητολογική Εταιρεία, είναι 18% των εγκύων. Δεν προκαλεί συμπτώματα αλλά η διάγνωση και η θεραπεία είναι επιτακτική γιατί υπάρχουνε επιπτώσεις τόσο στη μητέρα όσο και στο έμβρυο. Μια μητέρα με σακχαρώδη διαβήτη εγκυμοσύνης είναι υποψήφια να αναπτύξει σακχαρώδη διαβήτη σε μια πενταετία από τον τοκετό σε ποσοστό 50%.
Άλλοι τύποι διαβήτη
Συμπτώματα Σακχαρώδη Διαβήτη.
- Συχνοουρία – Πολυουρία
- Πολυδιψία
- Πολυφαγία
- Απώλεια βάρους
- Αδυναμία – καταβολή
- Έλλειψη ενδιαφέροντος και συγκέντρωσης
- Τάση για έμετο και πόνος στο στομάχι(κυρίως στον τύπο 1)
- Διαταραχές στην όραση, συχνές λοιμώξεις
- Κνησμός(φαγούρα) στα έξω γεννητικά όργανα, βαλανοποσθίτιδα (στους άνδρες) ,αιδοιοκολπίτιδα (στις γυναίκες).
- Τα συμπτώματα αυτά μπορεί να είναι ήπια η να απουσιάζουν σε άτομα με σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2.
- Ποια άτομα είναι αυξημένου κινδύνου για να αναπτύξουν σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2;
- Παχυσαρκία και υπερβολικό βάρος
- Έλλειψη σωματικής άσκησης
- Κακή διατροφή
- Ηλικία μεγαλύτερη 45 ετών
- Υψηλή αρτηριακή πίεση και χοληστερίνη
- Οικογενειακό ιστορικό σακχαρώδη διαβήτη
- Ιστορικό σακχαρώδη διαβήτη εγκυμοσύνη
- Προηγούμενο ιστορικό δυσανοχής σακχάρου νηστείας IFG (σάκχαρο νηστείας 100 – 125 mg/dl) η δυσανοχής στη γλυκόζη IGT (σάκχαρο 2 ώρες μετά από τη λήψη 75 γραμμάρια γλυκόζης 140 – 199 mg/dl).
Τα μέτρα πρόληψης πρέπει κυρίως να εστιάζουν σε όσους βρίσκονται σε κίνδυνο, έτσι ώστε να καθυστερήσουν η ακόμα και να αποτρέψουν την εμφάνιση του σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2. Σημαντικές έρευνες έδειξαν ότι η διατήρηση φυσιολογικού σωματικού βάρους και μιας καλής φυσικής κατάστασης μπορούν να συμβάλλουν στην πρόληψη του σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2.
Η Διεθνής Ομοσπονδία για τον Διαβήτη (IDF) θέτει ένα στόχο τουλάχιστον 30 λεπτών καθημερινής άσκησης, όπως για παράδειγμα γρήγορο περπάτημα , κολύμβηση, ποδηλασία η χορό.
Έχει αποδειχθεί ότι το περπάτημα σε φυσιολογικούς ρυθμούς, για τουλάχιστον 30 λεπτά ημερησίως, μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο εμφάνισης σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2 από 35 – 40%.
Διάγνωση σακχαρώδη διαβήτη.
ΠΑΝΤΑ ΕΠΙΒΕΒΑΙΩΜΕΝΟ ΔΥΟ ΦΟΡΕΣ
- Σάκχαρον αίματος νηστείας >= 126 mg/dl
- Σάκχαρον αίματος >= 200 mg/dl σε τυχαίο δείγμα αίματος και συμπτώματα σακχαρώδη διαβήτη( πολυουρία, πολυδιψία, πολυφαγια, απώλεια βάρους κ.λ.π.)
- Σάκχαρον αίματος >= 200 mg/dl 2 ώρες μετά τη λήψη 75γραμμάρια γλυκόζης από το στόμα μετά από ολονύκτια νηστεία(δοκιμασία ανοχής γλυκόζης από το στόμα OGTT)
Δεν χρησιμοποιούμε τους μετρητές σακχάρου αίματος για τη διάγνωση του σακχαρώδη διαβήτη.
Θεραπεία σακχαρώδη διαβήτη.
Τύπος 1 : Η χορήγηση ινσουλίνης είναι θέμα επιβίωσης και η έναρξη της από την διάγνωση είναι επιτακτική, ενώ η σωστή διατροφή και η σωματική άσκηση είναι εξίσου σημαντικά.
Τύπος 2 : Ο ακρογωνιαίος λίθος είναι η σωστή διατροφή, η σωματική άσκηση και στη συνέχεια τα αντιδιαβητικά δισκία από το στόμα και διάφορα άλλα ενέσιμα φάρμακα και η χορήγηση ινσουλίνης όταν χρειάζεται. Η χορήγηση ινσουλίνης δεν σημαίνει ότι το άτομο με σακχαρώδη διαβήτη είναι σε τελικό στάδιο. Απλά και μόνο γιατί το πάγκρεας, όργανο που παράγει την ινσουλίνη, φαίνεται να μην έχει την δυνατότητα να βγάζει την ποσότητα της ινσουλίνης που χρειάζεται για τη σωστή ρύθμιση του σακχάρου αίματος.
Σακχαρώδης διαβήτης εγκυμοσύνης: Στο 90% των περιπτώσεων χρειάζεται μόνο σωστή διατροφή και σε ένα μικρό ποσοστό 10% και ινσουλίνη , που χορηγείται μόνο κατά την διάρκεια της εγκυμοσύνης και διακόπτεται μετά τον τοκετό.
Η θεραπευτική αντιμετώπιση του σακχαρώδη διαβήτη είναι μεγάλης σημασίας για την αποφυγή των επιπλοκών και είναι ευθύνη τόσο του γιατρού όσο και του ατόμου με σακχαρώδη διαβήτη και θα πρέπει και οι δύο να αναλάβουν τις μερίδιο της ευθύνης που τους αναλογεί.
Κάθε χρόνο η Παγκόσμια Ημέρα του Διαβήτη επικεντρώνεται σε διαφορετική θεματολογία. Φέτος η θεματολογία είναι η σωστή διατροφή, ένα αντικείμενο που αφορά όλα άτομα αλλά κυρίως τους διαβητικούς.
Δεν υπάρχει ήπιος σακχαρώδης διαβήτης. Υπάρχει σακχαρώδης διαβήτης που ρυθμίζεται, σύμφωνα με τους στόχους που έχει βάλει ο γιατρός με σκοπό τη πρόληψη των επιπλοκών και υπάρχει και ο αρρύθμιστος σακχαρώδης διαβήτης με συνέπεια τις οξείες και τις χρόνιες επιπλοκές.
Σ αυτό το τεράστιο κοινωνικοοικονομικό πρόβλημα θα πρέπει να κάνομε κάτι και το σπουδαιότερο είναι η ΠΡΟΛΗΨΗ.
Να προλάβομε να μην εκδηλωθούν νέα περιστατικά η να τα διαγνώσομε ενωρίς και από την αρχή να τα ρυθμίσομε άριστα.
αναφέρει η Διεθνής Ομοσπονδία για τον Διαβήτη ( IDF) στο μήνυμα της για την Παγκόσμια Ημέρα για τον Διαβήτη.
Βιβλιογραφία
- Riley P, McClaughlyn K. Understand diabetes and take control : World Diabetes Day 2009. Diabetes Voice, June 2009
- Metzger B, et al. New findings in gestational diabetes- the HAPO Study. Diabetes Voice, Special Issue : May 2009
- McGill M, McGuire H. The IDF framework for diabetes education- current status and future prospects. Diabetes Voice. March 2009
- International Diabetes Federation: a consensus on Type 2 diabetes prevention. Diabetic Medicine, 2007:24:451 – 463.
- Patients Education and psychological care. Diabetes Voice, Supplement September 2066
- Diabetes Atlas 3rd Edition, International Diabetes Federation, 2006
Κεφαλογιάννης Κ Νικόλαος
Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Αθηνών
Παθολόγος
Εξειδίκευσης Σακχαρώδης Διαβήτης
Διαγνωστικό Κέντρο
Ηράκλειο Κρήτης